Μπεφάνα, η ιταλική χριστουγεννιάτικη παράδοση

Κάθε χώρα έχει τις δικές της παραδόσεις και τα δικά της έθιμα. Μπορεί στην Ελλάδα στα Θεοφάνια να βγαίνουν οι καλικάντζαροι, αλλά στην Ιταλία βγαίνει η καλή μάγισσα Μπεφάνα! Αυτή η χριστουγεννιάτικη παράδοση χρονολογείται από τον 13 αιώνα και είναι μέχρι σήμερα πολύ αγαπητή…κυρίως από τα μικρά Ιταλάκια!

Λέγεται ότι το έθιμο έχει παγανιστική προέλευση, και συμβολίζει την αρχή ενός νέου κύκλου αγροτικών εργασιών. Η προέλευση της Μπεφάνας είναι τόσο παλιά που ισχυρίζεται ότι οι Ρωμαίοι διατήρησαν αυτήν την φόρμα της ιπτάμενης γυναίκας πάνω από τα χωράφια, ως ένα σύμβολο γονιμότητας, ευχόμενοι η γη να είναι γόνιμη και η νέα σοδειά να είναι καλή. Αυτή η άσχημη μάγισσα, λέγεται ότι συμβολίζει και το παλιό, γερασμένο έτος που φεύγει, πετώντας πάνω στο σκουπόξυλο. Για αυτό δεν κάνει εντύπωση που σε κάποια μέρη της Ιταλίας, όπως για παράδειγμα τη Τοσκάνη, καίνε στην πυρά την Μπεφάνα.

Ποιά είναι η Μπεφάνα; Είναι μια άσχημη μάγισσα, καλή στην καρδιά, που το βράδυ της 5ης Ιανουαρίου προς τα ξημερώματα των Θεοφανίων, πετάει με το σκουπόξυλο της πάνω από τα σπίτια.

Η Μπεφάνα, ακριβώς όπως ο Άγιος Βασίλης, κουβαλάει ένα τσουβάλι και εισέρχεται από την καμινάδα στα σπίτια των παιδιών. Στα παιδιά που ήταν καλά, αφήνει γλυκά και ζαχαρωτά, σε αυτά που ήταν άτακτα, αφήνει…κάρβουνο! Για αυτό το λόγο τα ιταλάκια αφήνουν πάνω από το τζάκι ανήμερα των Θεοφανίων, κάλτσες, περιμένοντας το δώρο της μάγισσας Μπεφάνας.

Η ιστορία θέλει την Μπεφάνα να είναι μια καλή γριούλα που την νύχτα που γεννήθηκε ο Χριστός φιλοξένησε τους 3 Μάγους στο σπίτι της. Της είπανε για τα σχέδια τους, και την κάλεσαν να έρθει να προσκυνήσει αλλά επειδή είχε πολλές δουλειές αρνήθηκε. Το μετάνιωσε όμως και για αυτό το λόγο πετάει κάθε χρόνο πάνω από τα σπίτια και ψάχνει τον μικρό Χριστό.

Μπορεί η Μπεφάνα να γιορτάζεται τα Θεοφάνια αλλά τα διάφορα κουκλάκια με την άσχημη αυτή ιταλική μάγισσα μπορείς τα δεις ήδη από τα Χριστούγεννα στις διάφορες ιταλικές αγορές.